RFID (ang. Radio-frequency identification) – technika, która wykorzystuje fale radiowe do przesyłania danych oraz zasilania elektronicznego układu (etykieta RFID) stanowiącego etykietę obiektu przez czytnik, w celu identyfikacji obiektu. Technika umożliwia odczyt, a czasami także zapis układu RFID. W zależności od konstrukcji umożliwia odczyt etykiet z odległości do kilkudziesięciu centymetrów lub kilku metrów od anteny czytnika. System odczytu umożliwia identyfikację wielu etykiet znajdujących się jednocześnie w polu odczytu.

RFID przytwierdzony do przedmiotu może być jedną z form zabezpieczenia przedmiotów przed ich fałszowaniem.

Działanie systemu

W podstawowej konfiguracji system składa się z:

• Układu czytnika:
  • czytnika zawierającego nadajnik, odbiornik i dekoder,
  • anteny nadawczo odbiorczej lub dwóch anten: nadawczej i odbiorczej,
• Układu etykiet zwanych transponderami lub znacznikami składającymi się z:
  • układu elektronicznego, będącego układem scalonym bez obudowy, mogą mieć rozmiary od 0,4 × 0,4 mm, które zazwyczaj nie mają własnego zasilania (pasywne),

Działanie systemu jest następujące: czytnik za pomocą anteny nadajnika wytwarza falę elektromagnetyczną, ta sama lub druga antena odbiera fale elektromagnetyczne, które są następnie filtrowane i dekodowane, tak by odczytać odpowiedzi znaczników.

Znaczniki pasywne nie posiadają własnego zasilania, gdy znajdą się w polu elektromagnetycznym o częstotliwości rezonansowej układu odbiorczego gromadzą odebraną energię w kondensatorze zawartym w strukturze znacznika. Po odebraniu wystarczającej energii, wysyłana jest odpowiedź zawierająca kod znacznika. W większości zastosowań nadawanie fali ładującej i informującej układ o znalezieniu się w polu czytnika jest przerywane, a transpondery odpowiadają w momentach przerw nadawania. Transponder, nie odpowiada natychmiast, lecz po pewnym czasie, a jeśli odpowiedział i pozostaje w polu fali elektromagnetycznej, to pozostaje nieczynny przez określony czas, co umożliwia odczyt wielu transponderów znajdujących się jednocześnie w polu odczytu.

Najczęściej wykorzystywana jest częstotliwość 125 kHz, pozwalająca na odczyt z odległości nie większej niż 0,5 m, ale bardziej skomplikowane systemy, umożliwiające np. zapis i odczyt informacji, pracują przy częstotliwości 13,56 MHz i zapewniają zasięg od metra do kilku metrów. Inne stosowane częstotliwości pracy – 868…956 MHz, 2,4 GHz, 5,8 GHz – zapewniają zasięg do 3, a nawet 6 m.

Historia

Początki identyfikacji radiowej sięgają lat 40. XX w., gdy pojawiły się urządzenia na bazie wykrywaczy metali. Pierwsze sklepowe systemy antykradzieżowe, oparte na dekodowaniu nalepki z obwodem rezonansowym lub systemy magneto akustyczne, wykorzystujące namagnesowane blaszki, zaczęły funkcjonować od lat 60. XX w. Pełna identyfikacja radiowa pojawiła się w latach 70. XX w., a pierwszym systemem ogólnie dostępnym był Tiris firmy Texas Instruments.

Standardy RFID

Ze względu na techniczną realizację RFID (rodzaj kodowania, wielkość pamięci znacznika, szybkość transmisji, rozróżnialność wielu znaczników w zasięgu czytnika itp.), występuje wiele różnych standardów:

Tiris

Jeden z pierwszych systemów, oparty na transmisji FM.
Zastosowanie: handel.

Unique

Najprostszy i najpowszechniej stosowany obecnie system RFID. Znaczniki pasywne, zapisywane pierwotnie unikalnym kodem podczas produkcji, obecnie pojawiają się karty zdublowane. Częstotliwość 125 kHz, prędkość transmisji 2 kb/s.

Zastosowanie: kontrola dostępu, rejestracja czasu pracy.

Q5

System wykorzystujący programowalne znaczniki, reagujące np. na określone hasło.

Hitag

Standard do zastosowań przemysłowych, umożliwia zapis i odczyt wiadomości w znacznikach; znaczniki pasywne. Częstotliwość 125 kHz, prędkość transmisji 4 kb/s. Algorytm antykolizyjny, możliwość kodowania danych.

Zastosowanie: systemy pobierania opłat (np. wyciągi narciarskie), systemy oznaczania produktów, znakowanie zwierząt.

Mifare

Standard zawierający możliwość stosowania zarówno prostych znaczników pamięciowych, jak i bardzo skomplikowanych – zawierających procesory obsługujące szyfrowanie. Częstotliwość 13,56 MHz, prędkość transmisji 106 kb/s. Standard opracowany przez firmę Philips.
Zastosowanie: karty bankowe (smart-cards); karty identyfikacyjne; bilety.

Icode

Standard charakteryzujący się bardzo płaskimi znacznikami; znaczniki umożliwiają zapis i odczyt (512 b pojemności). Częstotliwość 13,56 MHz. Możliwość obsługi do 30 znaczników na sekundę.

Zastosowanie: sprzedaż detaliczna, biblioteki, kontrola przepływu przesyłek, ewidencja wyposażenia.